Περιγραφή
Η Iμπεριαλιστική Εκστρατεία στη Μικρά Ασία και οι ανταγωνισμοί των καπιταλιστικών κρατών στην περιοχή προκάλεσαν δεκάδες χιλιάδες θύματα και ξερίζωσαν εκατομμύρια Ελλήνων, Τούρκων, Αρμενίων κ.ά. Εκατοντάδες χιλιάδες πρόσφυγες έφτασαν στην Ελλάδα και ρίχτηκαν στην πιο σκληρή ταξική εκμετάλλευση.
Στην έκδοση, επιμέλειας του Τμήματος Ιστορίας της ΚΕ του ΚΚΕ, περιέχεται πλούσιο υλικό για γνωστές και άγνωστες πλευρές αυτού του πολέμου: Καταγράφονται οι ιμπεριαλιστικοί ανταγωνισμοί και η εμπλοκή της ελληνικής και τουρκικής αστικής τάξης, παρουσιάζεται η «αχαρτογράφητη» δράση των αντιπολεμικών ομίλων στο εσωτερικό του αστικού στρατού, διερευνάται ο βαθμός αποσταθεροποίησης της καπιταλιστικής εξουσίας. Αναδεικνύονται χρήσιμα –για το παρόν και το μέλλον– συμπεράσματα, όπως:
– Οι λαοί, με ηγετική δύναμη την εργατική τάξη, σε καμία περίπτωση – επίθεσης ή άμυνας– δεν πρέπει να στοιχίζονται με την αστική τάξη, να εμπιστεύονται τις κυβερνήσεις τους, τα επιθετικά ή τα αμυντικά τους σχέδια, τα οποία είναι άμεσα ή μεσοπρόθεσμα σε βάρος των λαών.
– Οι λαοί πρέπει να έχουν επαγρύπνηση κι ετοιμότητα για να οργανώσουν τη δική τους αυτοοργανωμένη άμυνα και αντεπίθεση, ζήτημα που ως καθήκον καθοδηγητικό ανήκει στο Κομμουνιστικό Κόμμα.
Από αυτήν τη σκοπιά αναδεικνύεται ως μοναδική αναγκαιότητα-αρχή για το κομμουνιστικό κίνημα η προετοιμασία του υποκειμενικού παράγοντα στην κατεύθυνση του προλεταριακού διεθνισμού, του διεθνισμού των λαών, έτσι ώστε σε συνθήκες πολέμου τα παιδιά των διαφορετικών λαών να στρέψουν τα όπλα όχι μεταξύ τους, αλλά ενάντια και στις ξένες και στις δικές τους καπιταλιστικές δυνάμεις, στοχεύοντας στην ανατροπή της καπιταλιστικής εξουσίας και στην ταξική τους απελευθέρωση.
Το 1908-1909 έγραψε το διήγημα Η εκτόπιση, που δημοσιεύτηκε το 1922. Στην ίδια περίοδο της λογοτεχνικής σταδιοδρομίας του Γκλαντκόφ τοποθετούνται και οι νουβέλες Το χτύπημα, Στο μπουλούκι και το διήγημα Τρεις στο ίδιο χαντάκι. Το 1921 άρχισε να γράφει το Τσιμέντο, το οποίο δημοσιεύτηκε το 1925. Το 1932 εκδόθηκε η συλλογή του Μικρή τριλογία. Ακολούθησαν τα διηγήματα Νέα γη και Μεθυσμένος ήλιος, καθώς και το μυθιστόρημα Ενέργεια. Το 1942 γράφει το διήγημα Η μάνα, που μαζί με άλλα διηγήματα εκδόθηκαν σε έναν τόμο με τον τίτλο Οπάλλινη ψυχή. Το 1944 κυκλοφόρησε η νουβέλα του Ο όρκος. Μετά από το Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο ασχολήθηκε με τη λογοτεχνική αυτοβιογραφία που συνοψίζεται σε τρία βιβλία: Τα παιδικά χρόνια, Ο ανυπάκουος και η Κακή χρονιά.
Από το 1945 έως το 1948 ήταν διευθυντής του Φιλολογικού Ινστιτούτου «Μαξίμ Γκόρκι» της Μόσχας και επικεφαλής της καθέδρας για την πεζογραφία.
Προς το τέλος της ζωής του δούλεψε το τέταρτο μέρος του επικού του έργου Ανήσυχα νιάτα, που έμεινε μισοτελειωμένο, ενώ δημιούργησε πολλά πορτρέτα συγγραφέων και προσωπικοτήτων και δημοσίευσε άρθρα για τη λογοτεχνία και τη γλώσσα, καθώς και πολιτικά άρθρα.
Του απονεμήθηκαν δύο παράσημα Λένιν, το παράσημο της Εργατικής Κόκκινης Σημαίας και μετάλλια.
